Bezpieczeństwo jazdy to jeden z kluczowych aspektów, na które zwracają uwagę zarówno producenci, jak i kierowcy. Nowoczesne samochody wyposażone są w dziesiątki systemów, które mają na celu ochronę życia i zdrowia pasażerów, a także zapobieganie kolizjom i wypadkom. W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym systemom bezpieczeństwa w samochodach, które są dziś niemal obowiązkowym wyposażeniem nowych aut.

Systemy hamowania: ABS, EBD i Brake Assist przeciwko blokowaniu kół

Jednym z podstawowych elementów wpływających na bezpieczeństwo jazdy jest układ hamulcowy. Jego skuteczność zależy nie tylko od jakości klocków i tarcz, ale również od zaawansowanych technologii wspierających hamowanie.

System ABS (anti lock braking system) zapobiega blokowaniu kół podczas hamowania, co umożliwia kierowcy zachowanie kontroli nad pojazdem w sytuacjach awaryjnych. Uzupełnieniem ABS jest EBD (electronic brakeforce distribution), czyli elektroniczny rozdział siły hamowania między osiami – system ten zwiększa skuteczność hamowania, szczególnie gdy pojazd jest nierówno obciążony.

Brake Assist System (system wspomagania hamowania) rozpoznaje sytuacje nagłego hamowania i automatycznie zwiększa siłę hamowania, nawet jeśli kierowca nie wciśnie pedału hamulca z odpowiednią siłą. Dzięki temu droga hamowania może zostać znacząco skrócona.

System ESP i kontrola trakcji – stabilizacja toru jazdy

System ESP (electronic stability program), znany również jako system stabilizacji toru jazdy, odpowiada za przeciwdziałanie poślizgowi kół i utracie kontroli nad pojazdem. W sytuacji, gdy samochód zaczyna się obracać wokół własnej osi lub zbacza z obranego kierunku jazdy, ESP ingeruje w pracę silnika i układów hamulcowych, stabilizując tor jazdy.

System kontroli trakcji TCS (traction control system) działa w oparciu o dane z czujników obrotów kół i przeciwdziała ich nadmiernemu poślizgowi podczas ruszania lub przyspieszania. Współpraca tych systemów ma ogromny wpływ na zwiększenie bezpieczeństwa jazdy, szczególnie na śliskiej nawierzchni.

Asystenci jazdy: tempomaty, czujniki i kamery

W nowych samochodach coraz częściej montowane są zaawansowane systemy wspomagające kierowcę. Aktywny tempomat (adaptive cruise control) czy jego bardziej zaawansowana wersja, intelligent cruise control, dostosowują prędkość jazdy do pojazdu jadącego przed nami, zachowując bezpieczny odstęp. To rozwiązanie zwiększa komfort jazdy i redukuje zmęczenie kierowcy.

System blind spot information system ostrzega przed pojazdami znajdującymi się w martwym polu, zazwyczaj sygnałem świetlnym w lusterkach bocznych lub desce rozdzielczej. Z kolei system monitorujący zmęczenie kierowcy analizuje styl jazdy i reaguje, gdy wykryje oznaki senności.

Kolejnym udogodnieniem są kamery cofania i systemy ostrzegające o ruchu poprzecznym podczas manewrowania. Dzięki nim manewry stają się bardziej precyzyjne i bezpieczne.

Systemy rozpoznawania znaków drogowych i ostrzegania

System rozpoznawania znaków drogowych (traffic sign recognition) wykorzystuje kamerę zamontowaną w przedniej części pojazdu do odczytywania znaków. Informacje te wyświetlane są następnie na desce rozdzielczej, co ułatwia przestrzeganie przepisów drogowych.

Systemy ostrzegające o niezamierzonej zmianie pasa ruchu, znane jako lane assist systems, pomagają utrzymać właściwy tor jazdy. Jeśli pojazd zaczyna zjeżdżać z pasa bez sygnalizacji kierunkowskazem, system ostrzega kierowcę, a niektóre modele nawet delikatnie korygują tor jazdy.

Oświetlenie adaptacyjne i systemy widoczności

Adaptive forward lighting, czyli adaptacyjne światła przednie, to system dostosowujący kąt i zasięg oświetlenia do prędkości jazdy, kąta skrętu kierownicy i warunków na drodze. Dzięki temu zwiększa się widoczność i zmniejsza ryzyko oślepienia innych kierowców.

Doświetlanie zakrętów to kolejna funkcja wpływająca na bezpieczeństwo nocą. Włącza dodatkowe źródło światła przy skręcie, co pozwala lepiej zobaczyć przeszkody na zakręcie i szybciej na nie zareagować.

Systemy antypoślizgowe i wspomagające ruszanie

Systemy antypoślizgowe, takie jak ASR (acceleration slip regulation), zapobiegają poślizgowi kół podczas przyspieszania. Współdziałają z systemem ESP oraz kontrolą trakcji, zapewniając stabilność nawet w trudnych warunkach pogodowych.

W wielu autach montowane są także systemy wspomagające ruszanie pod górę, które zapobiegają stoczeniu się pojazdu do tyłu, zatrzymując go na kilka sekund po zwolnieniu pedału hamulca.

Układy mechaniczne wspierające bezpieczeństwo

Nie można zapominać o tradycyjnych, ale równie istotnych elementach jak układ zawieszenia, układ chłodzenia czy układ wydechowy. Ich prawidłowe działanie wpływa na komfort jazdy, ale także na zdolność pojazdu do utrzymania się na drodze i bezpiecznego funkcjonowania.

Układ rozrządu silnika i układ rozrządu jako całość odpowiadają za precyzyjne działanie jednostki napędowej. Awaria jednego z tych podzespołów może mieć wpływ na moc silnika i jego reakcję w sytuacjach awaryjnych.

Jakie są wady systemów bezpieczeństwa?

Choć nowoczesne systemy bezpieczeństwa znacząco podnoszą poziom ochrony pasażerów, nie są one pozbawione wad. Przede wszystkim, nadmierne poleganie na elektronice może prowadzić do osłabienia czujności i umiejętności kierowcy. Część kierowców traktuje asystentów jazdy jako substytut własnej uwagi, co może być zgubne w krytycznych sytuacjach.

Niektóre systemy, jak np. rozpoznawanie znaków drogowych, bywają zawodne – mogą błędnie odczytywać znaki lub nie uwzględniać kontekstu sytuacyjnego. Podobnie, systemy automatycznego hamowania nie zawsze reagują z odpowiednią czułością, co może doprowadzić do niepotrzebnych interwencji lub, przeciwnie, ich braku.

Koszt naprawy lub kalibracji tych systemów po kolizji lub wymianie szyby może być bardzo wysoki. Dla wielu kierowców jest to istotny argument przeciwko nadmiernej elektronice w samochodach.

ZENBOX PRO – kontrola nad systemami bezpieczeństwa w Twoim aucie

Dla kierowców, którzy chcą zachować większą kontrolę nad pojazdem i samodzielnie decydować o działaniu wybranych systemów bezpieczeństwa, powstało urządzenie ZENBOX PRO. To innowacyjne rozwiązanie pozwala na tymczasowe wyłączanie wybranych funkcji, takich jak system rozpoznawania znaków drogowych, asystent prędkości, system start-stop.

ZENBOX PRO pozwala dostosować działanie samochodu do realnych potrzeb kierowcy – np. podczas jazdy po torze lub w warunkach, gdzie niektóre systemy zamiast pomagać, mogą przeszkadzać. Urządzenie nie ingeruje trwale w elektronikę pojazdu, dzięki czemu można je łatwo włączyć lub wyłączyć w dowolnym momencie.

Dzięki ZENBOX PRO kierowca zyskuje większą niezależność i możliwość pełnej personalizacji działania samochodu, co przekłada się na lepsze dopasowanie auta do stylu jazdy i warunków drogowych. To nowoczesna odpowiedź na rosnące potrzeby świadomych użytkowników, którzy nie chcą rezygnować z komfortu jazdy, ale cenią sobie pełną kontrolę.

See also:

• Active vs. passive safety - what do you need to know?
• Start-stop system - operation
• Mandatory passenger car equipment in 2025
• Sign recognition system - how does it work?
• ISA system - how the intelligent speed assistant works
• ADAS - what it is and how it works
• Lane keep assist - how it works
• Driver fatigue detection system - does it really work?